EEN DUURZAME HABITAT VOOR BIJEN IN EEN STEDELIJKE OMGEVING / Eva Florizoone

Met een hart voor fauna en flora wil Eva Florizoone – productontwikkelaar – de bijenpopulatie een handje toesteken. Ze bedacht een PSS (Product Service System) waarvoor ze in oktober 2015 de OVAM Ecodesign Award ontving.

UrbanLeafs is een nabootsing van de natuurlijke habitat voor solitaire bijen in een stedelijke omgeving. Dankzij de vele stadstuintjes, stadsparken en boomrijke straten biedt de stad reeds een biodivers voedselaanbod voor de bijen. Als het echter neerkomt op het aanbieden van nestgelegenheid, dan is hotel ‘stad’ volledig volzet. In de stedelijke omgeving heeft elk gebouw en elke woning zijn functionele invulling, maar de ruimte op de daken blijft vaak onbenut. Hieruit ontstond het UrbanLeafs idee om het dak tot een natuurdak om te bouwen waar bijen rustig en ongestoord hun leventje kunnen leiden. Het natuurdak bestaat uit drie productcomponenten: de daktuintegel, het nestblok voor grondnestelende bijen en het nestblok voor bovengrondsnestelende bijen. Het natuurdak wordt onderhouden door de UrbanLeafs service. Om de natuurlijke balans te bewaren ziet de UrbanLeafs service er op toe dat er geregeld een deel van de gekweekte bijenpopulatie wordt getransporteerd van de stad naar het platteland. Op die manier kunnen de gekweekte bijen hun oorspronkelijke rol als bestuiver op agrarisch gebied vervullen.

Het probleem van de massale bijensterfte

Er bestaan meer dan 350 verschillende soorten bijen in België en Nederland, maar meer dan de helft daarvan staan op de Rode Lijst van bedreigde diersoorten. Sinds 1945 is het aantal bijen gehalveerd en dit probleem doet zich wereldwijd voor. Als de bijen uitsterven, beïnvloedt dat zonder enige twijfel ook de mens. Ongeveer 70 % van onze landbouwgewassen zijn immers afhankelijk van de bestuiving door dieren met als belangrijkste bestuiver de bijen. De globale economische waarde van die wereldwijde bestuiving wordt op miljarden euro’s per jaar geschat.

Het uitgangspunt van UrbanLeafs bestaat uit het helpen ondersteunen van de bijenpopulaties aan de hand van een product, zodat een stimulatie en rehabilitatie van die bijenpopulaties kan plaatsvinden. Hiervoor is allereerst gezocht naar de doodsoorzaken van de bijenpopulaties. Dit leverde het productidee van een bijentuin met geïntegreerde nestplaats voor solitaire bijen op. Het product speelt in op de twee elementaire overlevingsfactoren van de bij, namelijk voedselvoorziening en nestgelegenheid. Aan het product is een dienst gekoppeld, die de gekweekte bijen op het platteland uitzet om hun oorspronkelijk nut – bestuiving – uit te voeren.

Het UrbanLeafs natuurdak onderscheidt zich van de bestaande groendaken door de selectieve beplanting dat louter uit nectar- en stuifmeelproducerende planten bestaat en de geïntegreerde nestplaats voor zowel onder- als bovengrondshuizende bijen. Het nestblok voor grondbewoners wordt gevuld met lokale grond en het nestblok voor holtebewoners bestaat uit twee modellen: één met plantenstengels en een andere uit een volhout voorzien van nestgangen met variërende diameters.

Het bestuivingspunt

Door de massale bijensterfte is er nood aan een additionele bestuivingstechniek bij fruit- en groentetelers. UrbanLeafs speelt in op deze nood door een dienst die de, in de stad gekweekte, bijen levert aan de landbouwers. UrbanLeafs zorgt voor de transfer, de tijdige en correcte plaatsing en het onderhoud van het bestuivingspunt. De landbouwers betalen voor de bestuivingdienst, die geleverd wordt door de bijen. De aanwezigheid van wilde bijen garandeert immers 60% meer vruchtzetting.

Het duurzaamheidslabel

De deelnemende landbouwers van het UrbanLeafsconcept verkrijgen een duurzaamheidslabel voor hun bijdrage aan een bijvriendelijker leefmilieu en teeltmethode. Op de veiling wordt op de door hen geleverde groenten en fruit een duurzaamheidslabel gekleefd. Het duurzaamheidslabel is vervolgens terug te vinden in de supermarkt, waardoor de producten een (h)erkenning bij de consument verkrijgen. Op deze manier wordt de voedselkringloop meer zichtbaar en brengt het een bewustwordingsproces mee op gang.

UrbanLeafs document als PDF

Eva Florizoone / bijen / Eva Florizoone / groendak / Eva Florizoone / stad / Eva Florizoone / landbouw / Eva Florizoone / bijvriendelijk / Eva Florizoone

HOME Floraal kabinet